Έμειναν στα λόγια τα αυξημένα πριμ για τα eco-schemes, χωρίς θάρρος ο φάκελος τροποποίησης της ΚΑΠ

Αυτό σηµαίνει ότι η µελέτη που είχε εκπονηθεί για τον επαναπροσδιορισµό των ποσών µε βάση τις πληθωριστικές πιέσεις στα κόστη των αγροτικών εκµεταλλεύσεων µένει στο συρτάρι µέχρι νεοτέρας. Υπενθυµίζεται ότι η σχετική µελέτη προέβλεπε µεταξύ άλλων την οριζόντια αύξηση των πριµ στη βιολογική γεωργία, την επιδότηση της χρήσης πιστοποιηµένων σπόρων χειµερινών σιτηρών µε ποσό που άγγιζε τα 50 ευρώ το στρέµµα κ.α.

Προς το παρόν είναι άγνωστο γιατί δεν αξιοποιήθηκε η σχετική µελέτη που είχε υλοποιήσει η οµάδα συµβουλευτικής της ΚΑΠ. ∆ηλαδή αν απλά το απέρριψε η DG Agri της Κοµισιόν ή οι διαχειριστικές αρχές δεν ήθελαν να προβλέψουν αυξηµένα ποσά µε το φόβο ότι θα ξέφευγαν οι ανάγκες προϋπολογισµού. Πάντως, πέρα από τις δράσεις βιολογικών, χρήσης ψηφιακής εφαρµογής και σποράς τοπικών ποικιλιών, τα υπόλοιπα eco-schemes υπολειτούργησαν. Σηµειώνεται πως τα πράγµατα δυσκολεύουν αναφορικά µε τη συµµετοχή των αγροτών στα eco-schemes λόγω της αυστηροποίησης του πλαισίου εισαγωγής στη βιολογική γεωργία (διατήρηση). την ίδια ώρα η υποχρέωση για την τήρηση ηλεκτρονικών βιβλίων µε όλα τα τιµολόγια να αναρτώνται στο MyData από την 1η Ιανουαρίου 2024 φέρνει ουσιαστικά προ των ευθυνών τους εκείνους που επέλεξαν τη δράση διατήρησης της βιολογικής γεωργίας στα πλαίσια των eco-schemes.

Το τροποποιηµένο σχέδιο της ΚΑΠ αναµένεται να εγκριθεί από την ΕΕ έως τα τέλη του ερχόµενου Γενάρη. 

Οι αλλαγές στις συνδεδεµένες

Αναφορικά µε τις συνδεδεµένες ενισχύσεις, οι αλλαγές που προβλέπονται έχουν να κάνουν µε τη χρήση πιστοποιηµένου σπόρου για τα σανοδοτικά ψυχανθή, ενώ µία παρόµοια τροποποίηση για το ρύζι απορρίφθηκε από τις ευρωπαϊκές αρχές. Συγκεκριµένα οι αλλαγές στα καθεστώτα έχουν ως εξής:

Πρώτον, οι αρµόδιες αρχές έχουν προχωρήσει σε πρόταση συµπερίληψης του πιστοποιηµένου σπόρου ως όρου επιλεξιµότητας για τη χορήγηση συνδεδεµένων ενισχύσεων στην καλλιέργεια πρωτεϊνούχων σανοδοτικών ψυχανθών (8,3 ευρώ το στρέµµα). Αφορά τις καλλιέργειες µηδική-τριφύλλι µε ισχύς από το 2024. Καθώς µιλάµε για µία καλλιέργεια που θέλει σπορά κάθε 5 χρόνια, δεν αναµένεται να επιβαρύνει σε µεγάλο βαθµό τους παραγωγούς. Ωστόσο µένει να φανεί πώς θα αντιµετωπιστούν οι σπορές που έχουν γίνει στο παρελθόν και θα χρειαστεί να αιτηθούν συνδεδεµένη του χρόνου. Σηµειώνεται πως η χρήση πιστοποιηµένου σπόρου, ενεργοποιεί επιπλέον και την ειδική ενίσχυση ύψους 62 ευρώ το στρέµµα µέσω eco-schemes (δράση 1).

∆εύτερον, έχει γίνει πρόταση εξειδίκευσης στη συνδεδεµένη καλαµποκιού για καρπό και ενσίρωµα.

Τρίτον θα γίνει η συµπερίληψη στη συνδεδεµένη βοείου και των σφάγιων 13 µηνών. Σηµειώνεται πως µε βάση το θεσµικό πλαίσιο που ισχύει σήµερα έχει εντοπιστεί ένα κενό ανάµεσα στα µέτρα για «συνδεδεµένη ενίσχυση για σφάγια ζώων ηλικίας 11-12 µηνών» και «Συνδεδεµένη ενίσχυση για σφάγια ζώων ηλικίας από 14 έως 24 µηνών». Μένει να φανεί αν για τα 13 µηνών σφάγια οι παχυντές θα λαµβάνουν 200 ή 250 ευρώ το κεφάλι.

Τέταρτον, µειώνεται η ελάχιστη στρεµµατική απόδοσης στο βαµβάκι (73,39 ευρώ το στρέµµα) κατά 30%, αντί για 20% που ισχύει τώρα, η οποία ορίζεται σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας (νοµός) µε βάση τον µέσο όρο της πραγµατικής στρεµµατικής απόδοσης της πενταετίας 2016- 2020 κάθε Περιφερειακής Ενότητας. Για παράδειγµα στη Λάρισα θα µειωθεί το στρεµµατικό όριο από τα 334 κιλά στα 292 κιλά, στην Καρδίτσα από τα 306 κιλά το όριο θα µειωθεί στα 267 κιλά και στη Βοιωτία από τα 264 κιλά το νέο όριο θα οριστεί στα 231 κιλά το στρέµµα.

Προσθήκη νέου Μέτρου στο ΠΑΑ

Στις αλλαγές που σχετίζονται µε παρεµβάσεις για την αγροτική ανάπτυξη, συµπεριλαµβάνεται η εισαγωγή νέας παρέµβασης στο πλαίσιο του άρθρου 76 καν. (ΕΕ) 2021/2115, Π3-76-1.1 «Επιδότηση Ασφαλίστρου» µε ενωσιακή συµµετοχή 200 εκατ. ευρώ. Ουσιαστικά το µέτρο αυτό θα καλύπτει το 50% των επιπλέον εξόδων που καλείται να αναλάβει ο παραγωγός εφόσον ενταχθεί στο επίπεδο ασφάλισης για προαιρετικούς κινδύνους όπως είναι η ακαρπία και ο περονόσπορος. Για να γίνει αυτό το Μέτρο θα απορροφηθούν κονδύλια από άλλα Προγράµµατα.

Το µέρος του ασφαλίστρου που θα αφορά την υποχρεωτική ασφάλιση θα καλύπτεται εξολοκλήρου από τον παραγωγό. Το ποια θα είναι η αύξηση στον τιµοκατάλογο του ΕΛΓΑ για τους προαιρετικούς κινδύνους αλλά ακόµη και για τους υποχρεωτικούς δεν έχει γίνει ακόµη γνωστό.

Οι δροµολογούµενες αλλαγές στην αιρεσιµότητα

Αναφορικά µε την αιρεσιµότητα τροποποιήσεις αναµένονται για εκείνες που αφορούν την αµειψισπορά, την αγρανάπαυση, την προστασία υγροτόπων και τη δηµιουργία ζωνών ανάσχεσης κατά µήκος υδατορεµάτων (ΚΓΠΚ 2, ΚΓΠΚ 4, ΚΓΠΚ 7 και ΚΓΠΚ 8).  Τα ποσοστά αγρανάπαυσης (3-7% του αγροτεµαχίου και αµειψισποράς (1/3 του χωραφιού ετησίως), δεν δύναται να αλλάξουν αν δεν τροποποιηθεί ο ευρωπαϊκός κανονισµός, οπότε αναµένεται να παραµείνουν σταθερά.

Για την τροποποίηση που αφορά τους τυρφώνες και την προστασία τους, έχουν τεθεί υπόψη των αρχών προβλήµατα εφαρµογής σε ορισµένες περιοχές (π.χ στην Καβάλα) οπότε θα υπάρξει η κατάλληλη τροποποίηση. Σηµειώνεται πως για την ΚΓΠΚ 7 που αφορά την αγρανάπαυση, εκκρεµεί ακόµη το αίτηµα της Γαλλίας για µερική τήρησή της, το οποίο υποστηρίζει και η χώρα µας. 

Αλλαγές που αφορούν στην αποτελεσµατικότερη εφαρµογή του συστήµατος AKIS και του Εθνικού ∆ικτύου ΚΑΠ και λοιπές διορθώσεις τυπικών ή πρόδηλων σφαλµάτων, οι οποίες δεν επηρεάζουν την εφαρµογή της πολιτικής ή των παρεµβάσεων του ΣΣ ΚΑΠ.

Πάντως από τα παραπάνω, φαίνεται πως τελικώς εκτός απροόπτου, οι αγρότες δεν έχουν να περιµένουν κάτι το ιδιαίτερο από την τροποποίηση της ΚΑΠ. Ειδικά µετά από αυτό το άκρως αποτυχηµένο, εκ του αποτελέσµατος των πληρωµών, πρώτο έτος εφαρµογής που δεν λειτούργησε σχεδόν τίποτα έγκαιρα και όπως έπρεπε, η ατολµία αυτή θα κοστίσει.