Όταν φαντάζονται το μέλλον, οι εγκέφαλοι των αισιόδοξων ανθρώπων τείνουν να μοιάζουν αξιοσημείωτα, ενώ των απαισιόδοξων εμφανίζουν πιο ποικίλη νευρωνική δραστηριότητα
Οι αισιόδοξοι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο ικανοποιημένοι με τις κοινωνικές τους σχέσεις και να έχουν ευρύτερα κοινωνικά δίκτυα.
Ο ψυχολόγος Kuniaki Yanagisawa του Πανεπιστημίου Kobe λέει: «Ποιος είναι όμως ο λόγος γι’ αυτό; Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι οι εγκέφαλοι των ανθρώπων που κατέχουν κεντρικές κοινωνικές θέσεις αντιδρούν στα ερεθίσματα με παρόμοιους τρόπους. Επομένως, είναι πιθανό οι άνθρωποι που μοιράζονται μια παρόμοια στάση απέναντι στο μέλλον να το οραματίζονται πραγματικά με παρόμοιο τρόπο στον εγκέφαλό τους και αυτό τους διευκολύνει να κατανοήσουν ο ένας την οπτική γωνία του άλλου».
Για να επαληθεύσει αυτήν την υπόθεση, η Yanagisawa συγκέντρωσε μια διεπιστημονική ομάδα από τους τομείς της κοινωνικής ψυχολογίας και της γνωστικής νευροεπιστήμης.
«Ο κύριος λόγος για τον οποίο αυτό το ερώτημα παρέμεινε ανέγγιχτο μέχρι τώρα είναι ότι υπάρχει σε ένα κενό μεταξύ της κοινωνικής ψυχολογίας και της νευροεπιστήμης. Ωστόσο, η τομή αυτών των δύο πεδίων μας επέτρεψε να ανοίξουμε αυτό το μαύρο κουτί», εξηγεί.
Στρατολόγησαν 87 άτομα που κάλυψαν ολόκληρο το φάσμα, από την απαισιοδοξία έως την αισιοδοξία, και τους ζήτησαν να φανταστούν διάφορα μελλοντικά γεγονότα. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, η εγκεφαλική τους δραστηριότητα καταγράφηκε με μια τεχνική που ονομάζεται «λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI)», επιτρέποντας στους ερευνητές να δουν πώς η σκέψη των ατόμων για το μέλλον υλοποιείται στον εγκέφαλό τους ως πρότυπα νευρωνικής δραστηριότητας.
Στο περιοδικό PNAS, η ομάδα του Πανεπιστημίου Kobe αναφέρει ότι όταν οι αισιόδοξοι άνθρωποι σκέφτονται μελλοντικά γεγονότα, τα πρότυπα νευρωνικής τους δραστηριότητας είναι στην πραγματικότητα παρόμοια. Τα πρότυπα των απαισιόδοξων, από την άλλη πλευρά, έδειξαν πολύ μεγαλύτερη ποικιλομορφία.
Εμπνευσμένη από την αρχική ατάκα της «Άννας Καρένινα» του Λέοντα Τολστόι, η ομάδα συνοψίζει τα αποτελέσματά της λέγοντας: «Τα αισιόδοξα άτομα είναι όλα όμοια, αλλά κάθε λιγότερο αισιόδοξο άτομο φαντάζεται το μέλλον με τον δικό του τρόπο».
Ο Yanagisawa και η ομάδα του διαπίστωσαν επίσης ότι υπάρχει μια πιο έντονη διαφορά στα νευρωνικά πρότυπα όταν σκεφτόμαστε θετικά ή αρνητικά γεγονότα στους αισιόδοξους παρά στους απαισιόδοξους.
«Αυτό σημαίνει ότι οι πιο αισιόδοξοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται μια σαφή διάκριση μεταξύ καλού και κακού μέλλοντος στον εγκέφαλό τους. Με άλλα λόγια, η αισιοδοξία δεν περιλαμβάνει θετική επανερμηνεία των αρνητικών γεγονότων. Αντίθετα, τα αισιόδοξα άτομα συνήθως επεξεργάζονται τα αρνητικά σενάρια με έναν πιο αφηρημένο και ψυχολογικά απόμακρο τρόπο, μετριάζοντας έτσι τον συναισθηματικό αντίκτυπο τέτοιων σεναρίων», εξηγεί.
Ο ψυχολόγος συνοψίζει τη μελέτη λέγοντας: «Το καθημερινό συναίσθημα του «να είσαι στο ίδιο μήκος κύματος» δεν είναι απλώς μια μεταφορά. Οι εγκέφαλοι των αισιόδοξων μπορεί από μια πολύ φυσική έννοια να μοιράζονται μια κοινή αντίληψη για το μέλλον. Αλλά αυτό εγείρει νέα ερωτήματα. Είναι αυτός ο κοινός μηχανισμός κάτι με το οποίο γεννιούνται ή είναι υφασμένος αργότερα, για παράδειγμα μέσω της εμπειρίας και του διαλόγου;».
Ο απώτερος στόχος του Yanagisawa είναι να αποκτήσει μια βαθύτερη κατανόηση του τι προκαλεί τη μοναξιά και τι επιτρέπει στους ανθρώπους να επικοινωνούν μεταξύ τους. «Πιστεύω ότι η διευκρίνιση της διαδικασίας με την οποία αναδύεται αυτή η κοινή πραγματικότητα είναι ένα βήμα προς μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν καλύτερα», λέει.
Φωτογραφία: iStock
