ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ – Ορθόδοξος Τύπος

ΚΥΡΙΑΚΗ ΥΨΩΣΕΩΣ

ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2025

Ἀπόστολος: Α΄ Κορ. α΄ 18- 24

Εὐαγγέλιον: Ἰωάν. ιθ΄ 6-11, 13-20, 25-28, 30-35

ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ

«Ὁ λόγος γὰρ ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δὲ σῳζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι» (Α΄ Κορ. Α΄ 18)

Αἱ δύο κατηγορίαι!

  Μεγάλη ἡ ἑορτή, φίλοι μου ἀναγνῶσται, ἥντινα ἑορτάζει σήμερον ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία! Τιμᾶται καὶ προσκυνεῖται ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρός, «ὁ φύλαξ πάσης τῆς οἰκουμένης, … ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας, … βασιλέων τὸ κραταίωμα, … πιστῶν τὸ στήριγμα, … ἀγγέλων ἡ δόξα καὶ τῶν δαιμόνων τὸ τραῦμα»! Ἑορτάζει ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρός, ὅστις, ἀφ’ ἧς στιγμῆς ἐσταυρώθη ἐπ’ Αὐτοῦ ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, καὶ τὸ Πανάγιόν Του Αἷμα ἔρρευσεν ἐπ’ Αὐτοῦ, ἔπαυσε νὰ εἶναι πλέον ἓν κοινὸν καὶ κατηραμένον ξύλον! Ἀντιθέτως, καὶ Αὐτὸς Οὗτος, ἀλλὰ καὶ τὸ σχῆμα καὶ ὁ τύπος Αὐτοῦ, ἐνεργοῦσιν ὡς Θεῖα Πρόσωπα˙ καὶ ὡς προεγράψαμεν φυλάσσουσι τὴν οἰκουμένην, καὶ καλλωπίζουσι τὴν Ἐκκλησίαν, καὶ ἐνισχύουσι καὶ ἐνδυναμώνουσι τοὺς ἡγήτορας τῶν ἐθνῶν, οἵτινες πιστεύουσιν εἰς τὴν Θείαν των δύναμιν, καὶ στηρίζουσι τούς, ἀληθῶς καὶ γνησίως πιστεύοντας εἰς τὰς ὑπερουρανίους δυνάμεις των, καὶ ἅπασαι αἱ Οὐράνιαι ταξιαρχίαι δοξάζουσι καὶ προσκυνοῦσι τοῦτον τὸν ζωοπάροχον καὶ Παντοδύναμον Σταυρόν, ἀλλὰ καὶ οἱ μυσαροὶ καὶ βδελυκτοὶ δαίμονες, τραυματίζονται καὶ ἐξαφανίζονται πρὸ Αὐτοῦ, «μὴ φέροντες καθορᾶν Αὐτοῦ τὴν δύναμιν»!

  Ἀκόμη καὶ ὁ λόγος ὁ περὶ τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ὡς τονίζει σήμερον τὸ ἱερὸν Ἀποστολικὸν ἀνάγνωσμα, διχάζει, θὰ ἐλέγομεν, τοὺς ἀνθρώπους. Ἀφ’ ἑνός, εἰς ἐκείνους οἵτινες τὸν χλευάζουσι καὶ τὸν μισοῦσιν ὡς καὶ οἱ δαίμονες˙ καὶ οὗτοι εἶναι ἐκεῖνοι οἵτινες δὲν ἠθέλησαν νὰ κύψωσιν ἐνώπιον Αὐτοῦ, καὶ νὰ θεωρήσωσι τὴν ἀκαταμάχητον δύναμίν Του καὶ παρέμειναν ἐχθροὶ καὶ ὑβρισταὶ Τούτου! Οὗτοι εἰσὶν ἐκεῖνοι οἱ μισόθεοι Ἑβραῖοι καὶ ἐν γένει τοῦτο τὸ ἀντίχριστον γένος, – καὶ δὲν ἐννοοῦμεν ἐν προκειμένῳ ἅπαντας τοὺς ἔχοντας τὴν τοιαύτην καταγωγήν, – οἵτινες, παρ’ ὅτι ὁ Κύριος, ἐκ τούτου τοῦ γένους ἠθέλησε τὴν κατὰ ἄνθρωπον καταγωγήν Του, «ἀπιστίᾳ νοσήσαντες, θεϊκῆς ἐξέπεσον χάριτος», ὡς ψάλλομεν χαρακτηριστικῶς κατὰ τήν, τῆς Πεντηκοστῆς, ἡμέραν! Ὁ Τίμιος Σταυρὸς δι’ αὐτούς, εἶναι «φονικὸν ὄργανον», ὡς ἰσχυρίζονται διὰ τῶν χιλιαστικῶν καὶ μασωνικῶν δοξασιῶν των! Οὐδέποτε ἀπεδέχθησαν Τοῦτον, ὡς ὅπλον σωτήριον καὶ καύχημα τῶν Χριστιανῶν, ἀλλ’ ἀντιθέτως, «φρίττουσι καὶ τρέμουσιν» εἰς τὴν Τούτου θεωρίαν καὶ εἰς τὸ ἄκουσμα τοῦ Θείου Ὀνόματός Του! Διὰ τούτους καὶ τοὺς ὁμόφρονάς των, ἰσχύουσιν οἱ ὡς ἄνω λόγοι τοῦ πατριώτου των καὶ Ἀποστόλου Παύλου!

  Ἐξ ἐναντίας, ὅμως, εὑρίσκονται καὶ ἐκεῖνοι, οἱ Ἅγιοι τοῦ Θεοῦ ἄνθρωποι, οἵτινες ᾖραν τοῦτον τὸν Σταυρὸν καὶ ἠγάπησαν Αὐτόν, καὶ ἤλπισαν εἰς τὴν Θείαν Αὐτοῦ δύναμιν καὶ οὐ κατῃσχύνθησαν, καὶ ἠγωνίσθησαν καθοπλισμένοι διὰ Τούτου, καὶ ἐνίκησαν ὁρατούς τε καὶ ἀοράτους ἐχθρούς! Τοῦτον τὸν Τίμιον Σταυρόν, φέροντες, ἠκολούθησαν τὸν Κύριον τὸν σταυρωθέντα, καὶ ἀνεδεί­χθησαν, – κατὰ τὸ δυνατόν, – ἄξιοι Αὐτοῦ καὶ «φέροντες τὸν ὀνειδισμὸν Αὐτοῦ»!

Ἡ δόξα τοῦ Τιμίου Σταυροῦ!

  Ὅμως, οὗτος ὁ Θεῖος καὶ Τίμιος Σταυρὸς δὲν «συγκινεῖται», ἀλλ’ οὔτε καί «ἐνοχλεῖται», ἀντιστοίχως, ἀπὸ τὴν ἰδικήν μας στάσιν καὶ συμπεριφορὰν ἀπέναντί Του! Ἡ ἰδική μας προσκύνησις ἢ ἀντιθέτως, ἡ ἰδική μας ἀποστροφὴ καὶ ἄρνησις, ἡμᾶς τοὺς ἰδίους ἐπηρεάζει καὶ εἴτε μᾶς σκεπάζει ἡ Χάρις Του, εἴτε ἀποκόπτομεν ἑαυτοὺς ἀπὸ ταύτην! Ὡς, πολλάκις, ἔχομεν εἴπει ἐκ τούτου τοῦ «βήματος», ἡμεῖς ἀφ’ ἑαυτοῦ μας εἴτε σωζόμεθα εἴτε καταδικαζόμεθα, ἐφ’ ὅσον εἶναι δεδομένον, ὅτι ὁ Κύριος, καὶ «πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν Ἀληθείας ἐλθεῖν», ἀλλὰ καὶ συνδράμει μὲ τὴν ἀκαταμάχητον Δύναμίν Του, πάντας τοὺς θέλοντας νὰ ἐπιτύχωσι τὴν σωτηρίαν των!

  Ἡ δόξα, ἀλλὰ καὶ ἡ θέσις τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ εἰς τὴν Ἁγίαν μας Ἐκκλησίαν εἶναι κορυφαία! Μετὰ τὸν Πρῶτον τῶν ὅλων, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ μετὰ τήν «τὰ δευτερεῖα τῆς Θεότητος κατέχουσαν», τὴν «τιμιωτέραν τῶν Χερουβεὶμ καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ», τὴν Ὑπερ­αγίαν Δέσποιναν Θεοτόκον, τρίτος προβάλλει ὁ Τίμιος καὶ Ζωοποιὸς Σταυρός! Τοῦτο τὸ ζωοπάροχον Ξύλον, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἐτανύσθη τὸ Πανακήρατον Σῶμα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ καὶ πρὸ τοῦ ὁποίου τρέμουσιν αἱ καταχθόνιαι δαιμονικαὶ δυνάμεις! Διὰ Τοῦτον τὸν Σταυρὸν ἐκαυχᾶτο ὁ Θεῖος Ἀπόστολος Παῦλος, – «Ἐμοὶ δὲ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυρῷ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Γαλ. ΣΤ΄ 14), – ἀλλὰ καὶ μὲ «κριτήριον» τοῦτο τὸ Θεῖον «ὅπλον», ἐμυκτήριζεν ἀλλὰ καὶ ἐθρηνοῦσε τοὺς ταλαιπώρους «ἐχθροὺς τοῦ Σταυροῦ»˙ «νῦν δὲ καὶ κλαίων λέγω, τοὺς ἐχθροὺς τοῦ σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ, ὧν τὸ τέλος ἀπώλεια» (Φιλιπ. Γ΄ 18-19)!

  Τοῦτον τὸν Θεῖον Σταυρόν, ἐκράτουν ἅπαντες οἱ Ἅγιοι, Ἀπόστολοι, οἱ Πατέρες, οἱ Ὅσιοι καὶ Μάρτυρες, καὶ ἅπαντες ἐν γένει, οἱ δοξάσαντες καὶ δοξασθέντες ὑπὸ τοῦ Κυρίου, καὶ Οὗτος ἦτο διὰ τούτους τὸ «ἀήττητον ὅπλον», ὡς χαρακτηριστικῶς λέγει, ἀντίστοιχος ὕμνος˙ «ὅπλον ἀήττητον Χριστέ, τὸν Σταυρόν σου ἡμῖν δέδωκας, καὶ ἐν τούτῳ νικῶμεν, τὰς προσβολὰς τοῦ ἀλλοτρίου» (Σταυρώσιμον στιχηρόν, Δ΄ ἤχου). Τοῦτον φέρει, τέλος καὶ Αὐτὴ ἡ Ἁγία ἡμῶν Μήτηρ, Ἐκκλησία, καὶ διὰ Τούτου τελεῖ ἅπαντα τὰ σωτήρια καὶ ἱερὰ Μυστήρια, ἀλλὰ καὶ ἁπάσας τὰς ἱερὰς τελετουργίας!

Ἂς ἐντάξωμεν ἑαυτούς!

  Τοῦτο ἀπαιτεῖ ὁ Κύριος καὶ αὐτὴ αὕτη ἡ Πίστις ἡμῶν! Νὰ λάβωμεν θέσιν ἔναντι τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ! Εἴτε προσ­πίπτοντες καὶ προσκυνοῦντες Αὐτόν, καὶ αἰτοῦντες τὴν ἀκαταμάχητον Αὐτοῦ δύναμιν, εἴτε νὰ σταθῶμεν ἐναντίοι καὶ ὑβρισταὶ Τούτου! Πονῶ καὶ ἀλγῶ, μόνον καὶ μόνον ποὺ ἀνέφερον ταύτην τὴν δευτέραν κατηγορίαν, ἀλλὰ δυστυχῶς, εἶναι μία διαχρονικὴ πραγματικότης τὸ γεγονός, ὅτι ὑπῆρξαν καθ’ ἁπάσας τὰς ἐποχάς, ἀλλὰ καὶ ἔτι ὑπάρχουσιν, οἱ συνειδητῶς ἐχθρευόμενοι πρὸς τὴν Ἁγία μας Ἐκκλησίαν, ἀλλὰ καὶ πρὸς τὸν Τίμιον καὶ Ζωοποιὸν Σταυρόν! Πρὸς τούτους, μετὰ πόνου καὶ ἀγάπης, ἔχομεν νὰ εἴπωμεν, ὅτι «πρὸς κέντρα λακτίζουσιν», ὡς εἶπεν ὁ Κύριος εἰς τὸ διώκτην Σαῦλον, ὅτε οὗτος, μαινόμενος ἤρχετο εἰς Δαμασκόν, ἵνα ἀντιπαραταχθῇ πρὸς τὴν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ!

  Ὁ Θεὸς δὲν ἐκδικεῖται, ὅμως, δυστυχῶς μᾶς ἐκδικοῦνται αἱ βλάσφημοι ἐπιλογαί μας, καὶ θὰ εἴμεθα ἀπολύτως ὑπεύθυνοι διὰ τὰς θλιβερὰς συνεπείας! Ὁ Τίμιος Σταυρὸς ὑβρίσθη καὶ ἔτι ὑβρίζεται εἰς τοὺς αἰῶνας, ἀλλὰ οὐδόλως ἐμειώθη ἡ Ἁγιότης, τὸ ὕψος Του! Ἂς ταπεινωθῶμεν, συνεπῶς, καὶ προσκυνοῦντες Τοῦτον, ἂς εἴπωμεν: «Σταυρὲ τοῦ Χριστοῦ, φρούρησον ἡμᾶς τῇ δυνάμει Σου»! Ἀμήν!

Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου

Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν