ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ (Πατ. Ζ΄ Οἰκ. Συν.)
12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2025
Ἀπόστολος: Τίτ. γ΄ 8- 15
Εὐαγγέλιον: Λουκ. η΄ 5-15
Ἦχος: α΄.- Ἑωθινόν: Ζ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
«Εἰδὼς ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος» (Τίτ. Γ΄ 11)
Αἱ Ἅγιαι Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι καὶ οἱ αἱρετικοί
Σήμερον, ἀδελφοί μου ἀναγνῶσται, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει καὶ πανηγυρίζει, ὄχι κάποιο Ἅγιον πρόσωπον, ἀλλὰ κάποιο Ἅγιον ἱστορικὸν γεγονός! Εἰς τὰς πλείστας τῶν ἑορτῶν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας, ἑορτάζονται καὶ προβάλλονται ὡς παραδείγματα πρὸς μίμησιν, οἱ ἄνδρες ἐκεῖνοι καὶ αἱ γυναῖκες, οἵτινες «ἠγωνίσθησαν τὸν ἀγῶνα τὸν καλόν» καὶ Ἅγιον, τὸν ἀγῶνα τῆς κατὰ Χριστὸν ζωῆς καὶ πολιτείας, εἴτε ἀπὸ τοὺς «στίβους» τῆς ἀσκήσεως καὶ μοναχικῆς πολιτείας, εἴτε διὰ τοῦ ἰδίου των αἵματος, εἴτε ὅμως, καὶ ἐξ οἵουδήποτε ἄλλου «πόστου» τῆς ζωῆς των! Ὑπάρχουσιν, ὅμως, καὶ ἐκεῖναι αἱ ἑορταί, κατὰ τὰς ὁποίας ἑορτάζομεν, γεγονότα μοναδικὰ καὶ «ἀθάνατα»˙ γεγονότα κατὰ τὰ ὁποῖα ἐδοξάσθη ἡ Ἁγία ἡμῶν Πίστις, καὶ ἀσφαλῶς τὸ Ὑπερύμνητον Ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ μας Θεοῦ!
Εἶναι ἀφ’ ἑνός, αἱ ἑορταὶ ἐκεῖναι, αἵτινες ἀφορῶσιν εἰς τὰ γεγονότα τῆς σαρκώσεως, τοῦ πάθους καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καὶ ἀφ’ ἑτέρου, εἰς ἄλλα συναφῆ πρὸς τὰ ἀνωτέρω, ὡς αἱ Θεομητορικαὶ ἑορταὶ καί τινες ἄλλαι … Τοιαύτην, λοιπὸν ἑορτὴν ἑορτάζει σήμερον ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, προβάλλουσα τὰς Ἁγίας καὶ ἱερὰς ἐκείνας μορφάς, αἵτινες ὑπερησπίσθησαν τὰ ἱερὰ δόγματα τῆς Ὀρθοδόξου ἡμῶν Πίστεως˙ τοὺς θείους καὶ ἱεροὺς καὶ θεοφόρους Πατέρας, τοὺς συγκροτήσαντας τὴν ἑβδόμην Ἁγίαν Οἰκουμενικὴν Σύνοδον, καὶ φωτιζόμενοι διὰ Πνεύματος Ἁγίου, κατέλιπον εἰς ἡμᾶς, κανόνας καὶ διατάξεις, αἰωνίου κύρους καὶ ἀδιαπραγματεύτους! Τοῦτο, βεβαίως, συνέβη καὶ εἰς τὰς προηγηθείσας ἄλλας Οἰκουμενικὰς Συνόδους, τὰς ὁποίας – καὶ ταύτας, – ἑορτάζει καὶ προβάλλει ἡ Ἐκκλησία μας, εἰς ἀντιστοίχους ἡμερομηνίας!
Αὗται αἱ Ἅγιαι Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι συνεκλήθησαν κατὰ καιρούς, ἔχουσαι σκοπόν, ὅπως διευκρινίσωσιν Ἀληθείας «κεκρυμμένας» εἰς τὰς Θείας Γραφάς, καὶ καθησυχάσωσι τὰς ἀνησυχούσας συνειδήσεις τῶν πιστῶν, καὶ καλέσωσιν εἰς μετάνοιαν τοὺς ἐκτραπέντας καὶ κηρύττοντας ἀλλότρια καὶ αἱρετικὰ δόγματα, καὶ καθαιρέσωσι καὶ ἀφορίσωσι καὶ ἀναθεματίσωσι τοὺς ἐμμένοντας καὶ διδάσκοντας, βλασφήμους καὶ αἱρετικὰς δοξασίας! Συνεκλήθησαν αὗται αἱ Σύνοδοι, ἐξ Ἀγάπης κινούμεναι, ἵνα διαφωτίσωσι καὶ καθοδηγήσωσιν ὀρθῶς πρὸς τὴν Ἀλήθειαν, τοὺς ἀγωνιῶντας χριστιανούς, καὶ οὐχὶ ἐκ μίσους, ὡς δυστυχῶς, ἰσχυρίζονταί τινες, οἵτινες καὶ προσπαθοῦσιν ἵνα μειώσωσι τὸ κῦρος καὶ τὴν ἱερότητα τῶν ὡς ἄνω ἱερῶν Συνόδων!
Ἡ ἐκτροπή!
Περὶ «ἐκτροπῆς», ὁμιλεῖ σήμερον, ἀδελφοί μου, ὁ Θεῖος Ἀπόστολος! Συγκεκριμένως, ἀναφερόμενος εἰς τὸν «αἱρετικὸν ἄνθρωπον», συνιστᾷ νὰ νουθετήσῃ αὐτὸν ἡ Ἐκκλησία (ὁ Ἐπίσκοπος Τίτος) καὶ μίαν καὶ δευτέραν φοράν! Ἐπιμένων, ὅμως, οὗτος ὁ αἱρετικός, εἰς τὴν πλάνην καὶ αἵρεσίν του καὶ μὴ θέλων νὰ ἐπανέλθῃ εἰς τὴν Ἀλήθειαν τῆς Ἐκκλησίας, θὰ πρέπῃ Αὕτη (ἡ Ἐκκλησία) νὰ παραιτῇται καὶ νὰ παύσῃ νὰ ἀσχολῇται μετ’ αὐτοῦ, … «εἰδ(υῖα) ὅτι ἐξέστραπται ὁ τοιοῦτος καὶ ἁμαρτάνει ὢν αὐτοκατάκριτος»! Τοῦτο, – ὡς γίνεται σαφές, σημαίνει, – ὅτι οὗτος ὁ αἱρετικὸς ἀποκόπτεται ἐκ τῆς τῆς ἱερᾶς μάνδρας τῆς Ἐκκλησίας μας, καὶ γίνεται … «ὡς ὁ ἐθνικὸς καὶ ὁ τελώνης» (Ματθ. ΙΗ΄ 17)!
Αὕτη ἡ ἐκτροπὴ εἶναι ἡ χειρίστη καὶ πλέον ἐπικίνδυνος καὶ θανατηφόρος! Ἴσως οἱ πλεῖστοι ἐκ τῶν ὀνομαζομένων «Ὀρθοδόξων χριστιανῶν» δὲν ἔχομεν ἀντιληφθεῖ, οὔτε τί σημαίνει «πίστις», ἀλλ’ οὔτε καὶ τὸ «κόστος» τῆς ἐκτροπῆς ἐκ ταύτης τῆς πίστεως! Χωρὶς νὰ ἔχωμεν τὴν διάθεσιν νὰ δημιουργήσωμεν ἀνησυχίαν καὶ φόβον εἰς τὸν οἱονδήποτε, θὰ ἠθέλομεν νὰ ἐπισημάνωμεν εἰς ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους, τό, κατὰ πόσον γνωρίζομεν, ἔστω καὶ στοιχειωδῶς, τὰ Θεῖα δόγματα τῆς Ἁγίας μας Πίστεως! Εἰς ποῖον βαθμὸν εἴμεθα ἐνήμεροι καὶ … «ἕτοιμοι δὲ ἀεὶ πρὸς ἀπολογίαν παντὶ τῷ αἰτοῦντι ὑμᾶς λόγον περὶ τῆς ἐν ὑμῖν ἐλπίδος μετὰ πραΰτητος καὶ φόβου» (Α΄ Πέτρ. Γ΄ 15)! Πόσον μακρὰν εἴμεθα, ἀπ’ ἐκεῖνα ἅτινα ὀφείλομεν νὰ γνωρίζωμεν καὶ κατέχωμεν, καὶ τὰ ὁποῖα, πρὶν ὀλίγα χρόνια, ἐγνώριζον οἱ πιστοὶ καὶ ἔνθεοι πάπποι καὶ προπάπποι ἡμῶν, παρ’ ὅτι οὗτοι ὑστεροῦσαν ἀκόμη καὶ εἰς στοιχειώδεις γραμματικὰς γνώσεις!
Καὶ ὅμως, …ἐκεῖνα ἅτινα ἐθεωρήσαμεν ἀπολύτως ἀπαραίτητα καὶ τὰ ἀπεκτήσαμεν εἰς τοῦτον τὸν μάταιον κόσμον, καὶ διὰ τῶν ὁποίων ἐπεδιώξαμεν νὰ «πλουτίσωμεν» τὰς καρδίας καὶ τοὺς νόας τῶν τέκνων καὶ τῶν ἐγγόνων μας, θὰ ἀποδειχθῶσιν σκύβαλα καὶ «σκουπίδια»! Τὸ ἠκούσαμεν σήμερον καὶ τοῦτο ἐκ τοῦ Ἀποστόλου˙ «μωρὰς δὲ ζητήσεις καὶ γενεαλογίας καὶ ἔρεις καὶ μάχας νομικὰς περιΐστασο· εἰσὶ γὰρ ἀνωφελεῖς καὶ μάταιοι» (Τίτ. Γ΄ 9)! Ἠρνήθημεν, δυστυχῶς, νὰ ἐργασθῶμεν καὶ ἀποκτήσωμεν ἐκεῖνα… «τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα τοῖς ἀνθρώποις»! Ἀναζητοῦντες, πολλάκις, εὐθύνας καὶ ἐνόχους, διὰ τὸ «κατάντημα» τῆς σημερινῆς ἐποχῆς καὶ τὴν ἀποστροφὴν ἐκ τοῦ χώρου τῆς Ἐκκλησίας, – κυρίως τῶν νέων καὶ νεανίδων, οὐ μή δὲ καὶ τῶν ἀμέσως μεγαλυτέρων, – «νίπτομεν τὰς χεῖρας ἡμῶν» καὶ ἀποποιούμεθα τὰς εὐθύνας ἡμῶν, ἐπιρρίπτοντες ταύτας, ἀκόμη καὶ εἰς τὸ … ἀνύπαρκτον!
Ἡ οὐσία τῆς Πίστεως!
Πολλάκις ἔχομεν εἴπει, καὶ θὰ ἐπαναλάβωμεν ἐν προκειμένῳ, ὅτι ἀναχωροῦντες ἐκ τοῦ κόσμου τούτου, θὰ διαπιστώσωμεν ὅτι… ἅπαντα ἐκεῖνα διὰ τὰ ὁποῖα ἐπονέσαμεν, καὶ ἠγαπήσαμεν, καὶ ἠναλώθημεν, καὶ ἠγρυπνήσαμεν, καὶ ἠσθενήσαμεν, ἐνδεχομένως δέ, καὶ ἐκοιμήθημεν, θὰ ἀποδειχθῶσιν ἄχρηστα καὶ ἀνωφελῆ καὶ ἴσως τότε ἀκούσωμεν ἐκείνην τὴν Θείαν φωνὴν ποὺ ἤκουσεν ὁ ἄφρων ἐκεῖνος πλούσιος, «ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται;» (Λουκ. ΙΒ΄ 20)! Τοῦτο δέ, διότι ἅπαντα ταῦτα τὰ κοσμικὰ καὶ γήϊνα, δὲν πρόκειται νὰ μᾶς ἀκολουθήσωσι, κατὰ τὴν φοβερὰν ἐκείνην ἡμέραν! Τὸ γνωρίζομεν τοῦτο, καὶ τὸ διαπιστώνομεν ἐπὶ καθημερινῆς βάσεως, ζῶντες τὰς ἀναχωρήσεις καὶ τῶν οἰκείων μας, ἀλλὰ καὶ πολλῶν ἄλλων ἀνθρώπων!
Ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα θὰ μᾶς συνοδεύσωσιν εἰς τὸ τελευταῖον ἐκεῖνο ταξείδιόν μας, εἶναι πρωτίστως ἡ Πίστις ἡμῶν καὶ συνεπακολούθως τὰ ἔργα μας! Ἐκεῖνα τὰ ἔργα μας, τὰ ἔννομα ἢ τὰ ἔκνομα κατὰ τὸν Θεῖον Νόμον! Ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα κάποιοι ἐπιτήδειοι ἢ ἴσως ἀνόητοι, ἐπεδίωξαν καὶ ἐπιδιώκουσιν ἔτι, νὰ ὑποκαταστήσωσιν εἰς τὰς καρδίας μας! Τὴν ἀξίαν τῶν τοιούτων Θείων Ἀληθειῶν θὰ τὴν διαπιστώσωμεν καὶ εὔχομαι… νὰ μὴ εἶναι τότε ἀργά! Τοὺς συνιστῶμεν, ὅμως, νὰ μελετήσωσι τὰς Γραφάς, – ὡς ἐδίδαξεν ὁ Κύριος εἰς τὴν «Παραβολὴν τοῦ πλουσίου καὶ τοῦ Λαζάρου»! Ὅταν ὁ ταλαίπωρος ἐκεῖνος πλούσιος προσεπάθει νὰ πείσῃ τὸν Ἀβραάμ, νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὸν κόσμον τὸν Λάζαρον, προκειμένου διὰ ταύτης τῆς νεκραναστάσεως νὰ ταραχθῶσιν οἱ ἄνθρωποι, καὶ ἐπιστρέψωσι καὶ πιστεύσωσιν εἰς τὸν Θεόν, ἔλαβεν οὗτος σαφεστάτην τὴν ἀπάντησιν˙ «εἰ Μωυσέως καὶ τῶν προφητῶν οὐκ ἀκούουσιν, οὐδὲ ἐάν τις ἐκ νεκρῶν ἀναστῇ πεισθήσονται» (Λουκ. ΙΣΤ΄ 31)!
Ἀρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ἱεροκήρυξ Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν
