[ad_1]
Γράφει ο
ΙΩΑΝΝΗΣ ΙΝΤΖΕΣ
Αντιστράτηγος ε.α
Τελικά είδε το φως της δημοσιότητας η «Διακήρυξη των Αθηνών». Ένα κείμενο που υπογράφηκε για τα «μάτια του κόσμου», γεμάτο με ευχολόγια και επαναλαμβανόμενες ωραίες φράσεις, όπως «πνεύμα καλής θέλησης και συνεργασίας… σχέσεις καλής γειτονίας… καλλιέργεια πνεύματος αλληλεγγύης… θετική ατμόσφαιρα και ατζέντα… καλλιέργεια φιλικών σχέσεων…αμοιβαίο σεβασμό… ειρηνική συνύπαρξη και κατανόηση… επίλυση κάθε διαφοράς με ειρηνικά μέσα και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο». Πάντως αυτοί που το συνέταξαν μάλλον έχουν ασθενή μνήμη.
Εάν όλα αυτά τα βλέπαμε για πρώτη φορά θα ήταν ίσως αποδεκτά. Υπάρχει όμως και η ιστορία στις σχέσεις των δύο κρατών. Και δεν μιλάμε μόνο για την παλιά, αλλά από το 74 και μετά. Η Τουρκία δείχνει σε κάθε ευκαιρία ότι δεν την ικανοποιούν οι υφιστάμενες Διεθνείς Συνθήκες και προσπαθεί να επιβάλει την αναθεωρητική στρατηγική της. Κατοχή και εισβολή στην Κύπρο, casus belli, γαλάζια πατρίδα, τουρκολιβυκό μνημόνιο, γκρίζες ζώνες, αρμοδιότητα FIR Αθηνών, δικαιοδοσία Έρευνας και Διάσωσης στο Αιγαίο, εργαλειοποίηση μεταναστευτικού, προσπάθεια εκτουρκισμού της Θράκης, κλπ. Όλα αυτά που έχει κάνει η Τουρκία άλλη μία φορά αμνηστεύονται. Τα παραμερίζουμε όλα αφελώς προς χάριν επανεκκίνησης της φιλίας μας. Μήπως εγκαταλείψαμε και το Κυπριακό προς χάριν της ελληνοτουρκικής φιλίας; Μήπως το θεωρήσαμε «βαρίδιο» στην εξωτερική μας πολιτική;
Η διακήρυξη των Αθηνών έρχεται σε συνέχεια της Συμφωνίας της Μαδρίτης το 1997. Μία Συμφωνία που η Τουρκία παραβίασε σε πολλά σημεία, ενώ για εμάς λειτούργησε μόνο περιοριστικά αφού δεν ασκήσαμε το αναφαίρετο δικαίωμα για επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 ν.μ. στο Αιγαίο και δεν προχωρήσαμε σε συμφωνία με την Κύπρο για την ΑΟΖ. Και δεν το κάναμε γιατί θα θεωρούνταν «μονομερής» ενέργεια. Βέβαια συχνά θα ακούμε στελέχη της Κυβέρνησης να διατείνονται με πολύ στόμφο, ότι η Ελλάδα δεν απεμπολεί το αναφαίρετο δικαίωμα της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ. Από το 1995 λένε τα ίδια λόγια όμως χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Τελικά σε τι συμφωνήσαμε;
1. Άλλη μία φορά δεσμευθήκαμε ότι «θα απέχουμε από κάθε ενέργεια που θα μπορούσε να υπονομεύσει το γράμμα και το πνεύμα της Διακήρυξης ή να θέσει σε κίνδυνο τη διατήρηση της ειρήνης στην περιοχή». Συνεπώς θα εξακολουθεί η επέκταση των χωρικών μας υδάτων, ή η ανακήρυξη ΑΟΖ να θεωρείται «μονομερής» ενέργεια. Άλλωστε μας το δήλωσε καθαρά στην συνέντευξη του ο Ερντογάν στην Καθημερινή, «Κυριάκο φίλε μου, δεν σας απειλούμε αν δεν μας απειλήσετε».
2. Συμφωνήσαμε να «επιλύσουμε οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ μας με φιλικό τρόπο και μέσω απευθείας διαβουλεύσεων… όπως προβλέπεται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών». Αυτό όμως αποτελεί παρέκκλιση από τις επίσημες θέσεις του ΥΠΕΞ αλλά και τις δηλώσεις του Π/Θ, που έλεγε ότι έχουμε μόνο μία διαφορά με την Τουρκία, αυτήν της οριοθέτησης της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας. Γιατί τώρα μιλάμε για «οποιαδήποτε διαφορές»; Γιατί δεν έγινε μνεία για το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο καθορίζει σαφώς τη διαδικασία οριοθέτησης της ΑΟΖ; Πάλι σε θολά νερά θα κινηθούμε;
3. Συμφωνήσαμε σε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, (κατά βάση στρατιωτικά) «που θα συμβάλουν στην εξάλειψη αδικαιολόγητων πηγών έντασης, καθώς και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές». Εμείς γιατί δεν είπαμε «Ταγίπ φίλε μου, μη παραβιάζεις το FIR και τον ΕΕΧ για να μην σε αναχαιτίζω»; Μήπως στα νέα ΜΕΑ τα Τουρκικά Α/Φ θα πετούν στο Αιγαίο σαν «νατοϊκά»; Μήπως να μην κάνουμε και καθόλου αναχαιτίσεις για να αποφύγουμε κάθε ένταση; Το είπε άλλωστε και η κα Μπακογιάννη ότι «οι πιλότοι μας ήταν εικοσιτετράωρα ολόκληρα σε βάρδιες με αυξημένη πιθανότητα ατυχήματος» οπότε έτσι θα λυθεί και ένα κοινωνικό πρόβλημα. Αναμένουμε να δούμε το τελικό κείμενο των ΜΟΕ, αν δεν χαρακτηρισθεί απόρρητο.
Τελικά με την Διακήρυξη της Αθήνας τι κέρδισε η Ελλάδα; Τίποτα απολύτως, εκτός από μία «δέσμευση για ηρεμία διαρκείας» όπως έγραψε η Καθημερινή, ίσως μέχρι τις ευρωεκλογές, οι οποίες θα αποτελέσουν δοκιμασία για την Κ/Β.
Τί κέρδισε η Τουρκία; Προώθησε το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας». Η κατάργηση της VISA για 10 νησιά, η συνέχιση διμερών διαπραγματεύσεων για κάθε αξίωσή της, η δέσμευση της Ελλάδος για μη επέκταση των Χωρικών της Υδάτων και άλλα που θα φανούν στις επιμέρους συμφωνίες και τα ΜΟΕ, είναι σημαντικά κέρδη. Ίσως το πιο σημαντικό είναι ότι με αυτήν την «συμφωνία φιλίας» θα μπορέσει να πείσει τις ΗΠΑ ότι έχει αλλάξει στάση και δικαιούται των νέων Α/Φ F-16. Εάν αυτό συμβεί τότε θα αποδειχθεί τραγικά η αφέλεια με την οποία αντιμετωπίζουμε την εξωτερική μας πολιτική. Μακάρι να διαψευσθούμε.
Στις 22 Ιουν 23 το ΕΛΙΑΜΕΠ είχε δημοσιεύσει ένα «περίεργο» άρθρο, για την ανάγκη μίας «διαφορετικής προσέγγισης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, στην λογική του αμοιβαίου οφέλους με έμφαση στην περιβαλλοντική διάσταση». Μάλιστα αναφερόταν ότι «απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε ουσιαστικό διάλογο είναι να παραμεριστούν όλα όσα δηλητηρίασαν τις διμερείς μας σχέσεις, όλα όσα απείλησαν την ειρήνη και την ασφάλεια, …και έθεσαν σε κίνδυνο την ευημερία των πολιτών». Τελικά στο ΥΠΕΞ άκουσαν την παραίνεση των αρθρογράφων και συνέταξαν ανάλογα το κείμενο της Διακήρυξης. Παραμερίσθηκαν και ξεχάσθηκαν όλες οι παραβιάσεις των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από την Τουρκία και με μία διαδικασία express αναβάπτισης στην κολυμβήθρα της φιλίας, από τις 07 Δεκ 23 οδεύουμε σε μία νέα προσέγγιση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Θα το κάνουμε όμως αγνοώντας τον πιο βασικό κανόνα των διεθνών σχέσεων, αυτόν της αμοιβαιότητας.
[ad_2]