Ακούτε συχνά στο φιλικό ή σχολικό σας περιβάλλον για περιστατικά παιδιών τα οποία διαγνώστηκαν με αυτισμό ή με τη διαταραχή Άσπεργκερ. Ωστόσο λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν πραγματικά ποια είναι η διαφορά μεταξύ των δύο αυτών διαταραχών.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η διαταραχή Άσπεργκερ είναι το ίδιο με τον αυτισμό ή ότι είναι ένας καλύτερος ορισμός του αυτισμού.
Η αλήθεια είναι ότι η διαταραχή Άσπεργκερ και η αυτιστική διαταραχή εμπίπτουν και οι δύο στη διάγνωση της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού.
Και οι δύο διαταραχές βρίσκονται στη λίστα του DSM IV (Διαγνωστικό και Στατιστικό εγχειρίδιο για τις Νοητικές Διαταραχές) ως δύο από τις πέντε αναπτυξιακές διαταραχές που συμπεριλαμβάνονται στις διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Οι άλλες είναι το Σύνδρομο Rett, PDD NOS ( διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή), και η Παιδική Αποσυνδετική Διαταραχή. Όλες αυτές οι διαταραχές χαρακτηρίζονται από διάφορα επίπεδα βλάβης στις ικανότητες επικοινωνίας και στις κοινωνικές δεξιότητες.
Ο αυτισμός είναι μία σύνθετη νευροβιολογική διαταραχή που διαρκεί καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Εμποδίζει την ικανότητά του να επικοινωνεί και να συσχετίζεται με τους άλλους. Ακόμη, συνδέεται με δύσκαμπτες ρουτίνες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, όπως είναι η έμμονη ταξινόμηση αντικειμένων.
Το σύνδρομο Άσπεργκερ είναι μια ισόβια διαταραχή που επηρεάζει το πως το άτομο αντιλαμβάνεται τον κόσμο, επεξεργάζεται τις πληροφορίες που λαμβάνει και αλληλεπιδρά με άλλα άτομα.
Ενώ υπάρχουν πολλές ομοιότητες ανάμεσα στο σύνδρομο Άσπεργκερ και τον κλασσικό αυτισμό, καθώς τα άτομα με Άσπεργκερ έχουν λιγότερα προβλήματα με τη λεκτική επικοινωνία και έχουν συνήθως μέση ή και ανώτερη νοημοσύνη. Δεν υποφέρουν συνήθως από τις μαθησιακές δυσκολίες που συνδέονται με τον αυτισμό, όμως ενδέχεται να παρουσιάσουν συγκεκριμένα μαθησιακά προβλήματα όπως δυσλεξία ή άλλες καταστάσεις, για παράδειγμα διαταραχή ελλειμματικής προσοχής – υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ).
Μεταξύ 1994 και 2013, η αυτιστική διαταραχή και η διαταραχή Asperger ήταν οι δύο κύριες διαγνώσεις που σχετίζονται με τον αυτισμό στην τέταρτη έκδοση του εγχειριδίου, το DSM-4.
Το 2013, το DSM-5 συνέκλινε και τις δύο διαγνώσεις σε μία διαταραχή του φάσματος του αυτισμού.
Πώς συνηθίζαμε να σκεφτόμαστε για τον αυτισμό;
Οι δύο στοχαστές πίσω από τις διαγνωστικές κατηγορίες του DSM-4 ήταν ο ψυχίατρος Leo Kanner από τη Βαλτιμόρη και ο Βιεννέζος παιδίατρος Hans Asperger. Περιέγραψαν τις προκλήσεις που αντιμετώπιζαν τα άτομα που αργότερα διαγνώστηκαν με αυτιστική διαταραχή και διαταραχή Άσπεργκερ.
Οι Kanner και Asperger παρατήρησαν πρότυπα συμπεριφοράς που διέφεραν από τα τυπικά άτομα στους τομείς της επικοινωνίας, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της ευελιξίας της συμπεριφοράς και της σκέψης. Η απόκλιση συσχετίστηκε με προκλήσεις στην προσαρμογή και τη δυσφορία.
Μεταξύ της δεκαετίας του 1940 και του 1994, η πλειοψηφία των ατόμων που διαγνώστηκαν με αυτισμό είχαν επίσης μια διανοητική αναπηρία. Οι κλινικοί ιατροί επικεντρώθηκαν στη συνοδευτική διανοητική αναπηρία ως απαραίτητο μέρος του αυτισμού.
Η εισαγωγή της διαταραχής Άσπεργκερ μετατόπισε αυτή την εστίαση και αναγνώρισε την ποικιλομορφία στον αυτισμό. Στο DSM-4 φαινόταν επιφανειακά ότι η αυτιστική διαταραχή και η διαταραχή Asperger ήταν διαφορετικά πράγματα, με τα κριτήρια Asperger να δηλώνουν ότι δεν μπορούσε να υπάρχει νοητική αναπηρία ή καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου.
Σήμερα, η πλειονότητα των ατόμων τα οποία διαγιγνώσκονται με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού – ο νέος όρος από το DSM-5 – δεν έχουν μια συνοδευτική διανοητική αναπηρία.
Τι άλλαξε με τη «διαταραχή του φάσματος του αυτισμού»;
Η μετάβαση στη διαταραχή του φάσματος του αυτισμού έφερε την προηγουμένως διαγνωσμένη αυτιστική διαταραχή και τη διαταραχή Asperger κάτω από έναν νέο διαγνωστικό όρο-ομπρέλα.
Κατέστησε σαφές ότι άλλες διαγνωστικές ομάδες – όπως η νοητική αναπηρία – μπορούν να συνυπάρχουν με τον αυτισμό, ωστόσο αποτελούν ξεχωριστά πράγματα.
Η άλλη σημαντική αλλαγή ήταν η αναγνώριση ότι η επικοινωνία και οι κοινωνικές δεξιότητες είναι στενά συνδεδεμένες και όχι διαχωρίσιμες. Αντί να διαχωρίζεται η «διαταραγμένη επικοινωνία» και οι «διαταραγμένες κοινωνικές δεξιότητες», τα διαγνωστικά κριτήρια άλλαξαν σε «διαταραγμένη κοινωνική επικοινωνία».
Η εισαγωγή του φάσματος στον διαγνωστικό όρο αποσαφήνισε περαιτέρω ότι οι άνθρωποι έχουν ποικίλες δυνατότητες όσον αφορά την ευελιξία της σκέψης, της συμπεριφοράς και της κοινωνικής τους επικοινωνίας – και αυτό μπορεί να αλλάξει ως απάντηση στο πλαίσιο στο οποίο βρίσκεται το άτομο.
(Με πληροφορίες από oloygeia. gr / photo: pixabay)