Αν μένεις στην πρωτεύουσα και ψάχνεις να νοικιάσεις το πρώτο ή το επόμενο σπιτάκι σου τότε μάλλον θα έχεις διαπιστώσει ιδίοις όμασι ότι η κατάσταση αυτή την περίοδο δεν είναι κι η καλύτερη δυνατή σε αυτόν τον τομέα. Ενόσω η ακρίβεια καλπάζει οι τιμές των ενοικίων έχουν πάρει την ανιούσα προκαλώντας έντονη ανησυχία σε επίδοξους ενοικιαστές. Στο πρόσφατο μάλιστα debate μεταξύ του κ. Χάρη Δούκα και κ. Κώστα Μπάκογιάννη το θέμα απασχόλησε τους δύο διεκδικητές της δημαρχίας της πρωτεύουσας, αφού τέθηκε ως βασικό ερώτημα. Την ίδια ώρα ωστόσο για πολλούς φαντάζει όνειρο απατηλό ένα οικονομικό ενοίκιο για ένα value for money σπίτι, αλλά παράλληλα δεν είναι και λίγοι εκείνοι που περηφανεύονται για τις ευκαιρίες που βρήκαν, χωρίς να βάλουν το νεφρό τους ενέχυρο για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις μηνιαίες υποχρεώσεις τους απέναντι στους ιδιοκτήτες των ακινήτων που διαμένουν.
Εμείς ψάξαμε και βρήκαμε στατιστικά στοιχεία επί του θέματος, ενώ τα είπαμε ένα χεράκι με σπιτονοικοκύρηδες, ενοικιαστές αλλά και μεσίτες οι οποίοι μοιράστηκαν τις δικές τους ιστορίες σε περίοδο που αρκετοί έχουν πει το νοικιαζόμενο σπίτι, σπιτάκι.
Tι λένε τα στατιστικά στοιχεία ρε παιδιά;
Με βάση στοιχεία της Spitogatos, το τρίτο τρίμηνο του 2023 έκλεισε με τις μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης και ενοικίασης κατοικιών να διατηρούν μια σταθερά ανοδική πορεία σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, με +12% μέση αύξηση στις τιμές πώλησης και +7% μέση αύξηση στις τιμές ενοικίασης αντίστοιχα, συγκριτικά με το τρίτο τρίμηνο του 2022.
Στο γ’ τρίμηνο του 2023, σε ποσοστό αύξησης ζητούμενων τιμών πώλησης, «πρωταθλήτρια» περιοχή αναδεικνύονται τα Προάστια του Πειραιά με 23,20% (1.714 ευρώ ανά τ.μ.). Με ποσοστό 19,2% ακολουθούν τα Δυτικά Προάστια της Αθήνας, με αύξηση ζητούμενης τιμής κατά 19,2% (1.800 ευρώ ανά τ.μ.).
Η δε Αθήνα και ειδικά το κέντρο της διατηρεί τις υψηλότερες τιμές και στο πεδίο της ενοικίασης, με τη μέση τιμή να διαμορφώνεται στα 10 ευρώ ανά τ.μ. (αύξηση κατά 10,9% σε σχέση με το γ’ τρίμηνο του 2022), χωρίς μάλιστα να διευκρινίζεται αν πρόκειται για ακίνητα της δευτερογενούς αγοράς (δηλαδή ανακαινισμένα από πρωτογενείς επενδυτές) ή για παρατημένα ακίνητα των οποίων οι ιδιοκτήτες σκοπεύουν να επωφεληθούν από τα προγράμματα στέγασης που προωθεί η κυβέρνηση.
Σε «παραδοσιακά» φοιτητικές περιοχές της Αττικής καταγράφηκαν ακόμη μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις σε σχέση με πέρσι. Για παράδειγμα, μια κατοικία στο Γουδή έχει μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης 10,8 €/τ.μ., παρουσιάζοντας αύξηση +26% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022, ενώ στην περιοχή Πατησίων – Αχαρνών η μέση ζητούμενη τιμή ενοικίασης φτάνει τα 7,9 €/τ.μ., ακριβότερη κατά 14% σε σχέση με πέρσι. Αντίστοιχα, στο Κέντρο της Αθήνας η αύξηση φτάνει το 19% και στην περιοχή του Ζωγράφου το 9%.
Η ανοδική τάση των τιμών ως προς τις κατοικίες που διατίθενται προς πώληση και ενοικίαση συνεχίζεται και το τρίτο τρίμηνο του 2023, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2022. Κάποιες από τις περιοχές που παρουσίασαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στις μέσες ζητούμενες τιμές πώλησης κατοικιών σε σχέση με πέρσι είναι η Πεύκη (Βόρεια Προάστια) με αύξηση +34%, το Μοσχάτο (Προάστια Πειραιά) με αύξηση +27% και η Αγία Παρασκευή (Βόρεια Προάστια) με αύξηση +25%.
Στις πιο οικονομικές περιοχές για αγορά κατοικίας συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, η Αττική (Αθήνα) με μέση ζητούμενη τιμή πώλησης κατοικίας στα 1.310 €/τ.μ., τα Πατήσια (Αθήνα) στα 1.324 €/τ.μ. και η περιοχή Ταμπούρια – Αγία Σοφία (Πειραιάς) στα 1.415 €/ τ.μ.
Ιστορίες ενοικιαστικής τρέλας
Ο Σταύρος κι η Αγγελική έψαχναν περίπου 8 μήνες να βρουν ένα value for money ακίνητο στις περιοχές του Αιγάλεω, του Κορυδαλλού και του Περιστερίου κοντά στο μετρό. «Σταθήκαμε τυχεροί, αν μπορείς να το πεις μιας και νοικιάσαμε με 400€ το μήνα ένα πλήρως ανακαινισμένο το 2018 διαμέρισμα 60 τ.μ. περίπου 400 μέτρα μακριά από τον σταθμό του μετρό» λέει ο Σταύρος, ενώ προσθέτει ότι «είχαμε απελπιστεί, αφού βλέπαμε σπίτια 40ετίας ή 50ετίας μεταξύ 60-70 τ.μ. στις συγκεκριμένες περιοχές για τα οποία ζητούσαν 500€ ακατέβατα». Στους τυχερούς συγκαταλέγεται κι η Ισιδώρα η οποία νοίκιασε ένα διαμέρισμα 33 τ.μ με θέση πάρκινγκ και κοινόχρηστη ταράτσα στο Νέο Ηράκλειο με 350€ το μήνα. «Όταν μου είπε ο ιδιοκτήτης ότι στην τιμή του ενοικίου συμπεριλαμβάνονται και οι λογαριασμοί της ΕΥΔΑΠ είπα απλά πού υπογράφω;» ενώ συμπλήρωσε ότι «είχα απελπιστεί γιατί λίγες μέρες πριν είχαμε δει με μια φίλη μου ένα μεγαλύτερο διαμέρισμα 85 τ.μ. εξετάζοντας την προοπτική της συγκατοίκησης. Ο ιδιοκτήτης ζητούσε 1000€ τον μήνα και η απελπισία μου μεγάλωσε όταν έμαθα, πως λίγες μέρες αργότερα το νοίκιασε».
Η Βιολέτα μετακόμισε πρόσφατα με την οικογένειά της (σύζυγος και δύο παιδιά) σε ένα οροφοδιαμέρισμα 91 τ.μ στο Μαρούσι κι ενώ την αιφνιδίασε ο προηγούμενος σπιτονοικοκύρης της, ζητώντας της να φύγει από το σπίτι εντός 4 μηνών. «Νοίκιασα με 600€ το μήνα κι ακούγοντας λίγο ιστορίες φίλων και γνωστών που είναι στο ψάξιμο για μήνες ολόκληρους, μπορώ να πω ότι νιώθω και τυχερή». «Το για κάποιους αστείο της υπόθεσης είναι ότι η τιμή ήταν φιλική, αφού πρόκειται για κάπως μακρινό συγγενικό πρόσωπο του συζύγου μου, οποίος μας έκοψε 100€ από την τιμή που ζητούσε αρχικά, ενώ γλιτώσαμε και το έξτρα μηνιάτικο του μεσίτη, επιλέγοντας το συγκεκριμένο σπίτι», προσθέτει η Βιολέτα.
O Στέλιος από την άλλη μισθώνει μια ανακαινισμένη μονοκατοικία 80 τ.μ. στο κέντρο της Κηφισιάς προς 700€ το μήνα και σκέφτεται να αυξήσει το ενοίκιο που ζητά συντόμως. «Στην Κηφισιά η πιο οικονομική τιμή που ίσως μπορέσεις να βρεις είναι τα 500€ για ένα διαμέρισμα 25ετίας των 50-60 τ.μ. μακριά ωστόσο από το κέντρο της πόλης και συγκεκριμένα προς την περιοχή της Κάτω Κηφισιάς. Όσο πλησιάζουμε προς το κέντρο της πόλης και μιλώντας για σπίτια 10ετίας ή 15ετιας οι τιμές ανεβαίνουν κατά πολύ και μπορεί να ξεπεράσουν και τα 1.000€ για 60 τ.μ.» μας λέει χαρακτηριστικά.
Η Μαρίνα μένει σε ένα διαμέρισμα 47 τ.μ. στο Κουκάκι εδώ και τέσσερα χρόνια και βρίσκεται σε αναζήτηση νέας κατοικίας καθώς το συμβόλαιό της λήγει και δεν θα προχωρήσει σε ανανέωσή του. «Τα δύο πρώτα χρόνια έδινα 400€ και στα τέλη του 2021 συμφωνήσαμε από κοινού σε μια αύξηση των 50€ μηνιαίως» μας δήλωσε η Μαρίνα, συμπληρώνοντας ότι «Πλέον ο ιδιοκτήτης μου ζήτησε άλλα 100€ αύξηση γιατί τον παρακαλάνε με τόσα λεφτά κι επειδή δεν μπορώ να ανταποκριθώ αποφάσισα να φύγω στο τέλος της χρονιάς. Κοιτάω προς Κουκάκι, Παγκράτι και Κυψέλη αλλά δυστυχώς οι value for money επιλογές είναι είδος υπό εξαφάνιση. Προς Άνω Κυψέλη, Γαλάτσι ή Γκύζη η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη όμως το μίνιμουμ που θα χρειαστείς κι εκεί για ένα σπίτι 50-55 τ.μ είναι τα 450€ πια».
Η επέλαση του Airbnb, η μείωση του ποσοστού της ιδιοκατοίκησης (το διάστημα από το 2005 έως το 2021 το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στη χώρα μας υποχώρησε από το 84,6% στο 73,3%, χάνοντας 11,3 ποσοστιαίες μονάδες σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat), η μικρή διαθεσιμότητα αλλά και η μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας σε σχέση με τους πιο ανθηρούς καιρούς του 2005-2006 είναι οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους τα ενοίκια ακριβαίνουν, φέρνοντας οικονομικούς μπελάδες σε όσους αναζητούν την επόμενη στέγη, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των μεσιτών της Αττικής, όπως προκύπτει από σειρά σχετικών δημοσιευμάτων. Το θέμα είναι βέβαιο ότι το θέμα των ολοένα και πιο ακριβών ενοικίων θα συνεχίζει να μας απασχολεί και τα επόμενα χρόνια, αν δεν αλλάξει άρδην η ισχύουσα κατάσταση, που μειώνει κατά πολύ τις διαθέσιμες επιλογές των επίδοξων ενοικιαστών.